WIBOR w TSUE

W lipcu 2024 roku Sąd Okręgowy w Częstochowie skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawie C-471/24, dotyczącej umowy kredytu hipotecznego opartego na wskaźniku referencyjnym WIBOR. Sprawa ta może mieć istotne znaczenie dla kredytobiorców w Polsce, zwłaszcza tych posiadających kredyty ze zmiennym oprocentowaniem opartym na WIBOR.

W omawianej sprawie kredytobiorca (J.J.) zawarł z bankiem PKO BP S.A. umowę kredytu hipotecznego, w której oprocentowanie było ustalane na podstawie zmiennej stopy procentowej, składającej się z marży banku oraz wskaźnika referencyjnego WIBOR. Kredytobiorca zakwestionował ważność postanowień dotyczących oprocentowania, argumentując, że nie został należycie poinformowany o mechanizmie ustalania WIBOR oraz ryzyku związanym z jego zmiennością.​

Pytania prejudycjalne

Sąd Okręgowy w Częstochowie zwrócił się do TSUE z następującymi pytaniami:

1. Czy art. 1 ust. 2 dyrektywy 93/13/EWG pozwala na badanie postanowień umownych dotyczących zmiennego oprocentowania opartego na wskaźniku WIBOR pod kątem ich potencjalnie nieuczciwego charakteru?​

2. Czy art. 4 ust. 2 tej samej dyrektywy umożliwia ocenę takich postanowień pod względem ich przejrzystości i zrozumiałości dla konsumenta?​

3. Czy, zgodnie z art. 3 ust. 1 dyrektywy 93/13/EWG, postanowienia umowne dotyczące zmiennego oprocentowania opartego na WIBOR mogą być uznane za nieuczciwe, jeśli konsument nie został właściwie poinformowany o ryzyku zmiennej stopy procentowej, sposobie ustalania wskaźnika referencyjnego oraz związanych z tym niepewnościach, prowadzących do znaczącej nierównowagi praw i obowiązków stron na niekorzyść konsumenta?​

4. W przypadku uznania takich postanowień za nieuczciwe, czy art. 6 ust. 1 w związku z art. 3 ust. 1 i 2 oraz art. 2 dyrektywy 93/13/EWG pozwala na dalsze obowiązywanie umowy kredytowej z oprocentowaniem opartym wyłącznie na stałej marży banku, co skutkowałoby zmianą oprocentowania z zmiennego na stałe?

Znaczenie dla kredytobiorców

Odpowiedzi TSUE na powyższe pytania mogą mieć daleko idące konsekwencje dla kredytobiorców posiadających kredyty ze zmiennym oprocentowaniem opartym na WIBOR. Jeśli Trybunał uzna, że postanowienia dotyczące WIBOR są nieuczciwe z powodu braku przejrzystości i niewystarczającego informowania konsumentów o ryzyku, może to otworzyć drogę do kwestionowania takich umów i domagania się ich unieważnienia lub zmiany warunków.​

Nasza kancelaria z uwagą śledzi rozwój sprawy C-471/24 i wspiera klientów uwikłanych w umowy kredytowe oparte o zmienne oprocentowanie. Zachęcamy Państwa do kontaktu w celu przeprowadzenia analizy  umów, zwłaszcza w zakresie mechanizmu ustalania oprocentowania.​