Zgodnie z dekretem z dnia 17 lipca 2020 r. wydanym przez Trybunał w Rzymie, układ Astaldi z wierzycielami (concordato preventivo) wkroczył w kolejną, najważniejszą już fazę – spłaty wierzycieli zgodnie z planem concordato. Największy europejski układ z wierzycielami znajduje się zatem obecnie w szczególnym momencie, którym jest realizacja restrukturyzacji zadłużenia.
Jednocześnie wielu zagranicznych wierzycieli, którzy prowadzą spory z Astaldi i/lub nie zostali ujęci w planie concordato, zastanawia się obecnie, czy istnieje jeszcze szansa, by ich wierzytelności także zostały zaspokojone.
Celem niniejszego artykułu jest zwięzłe przedstawienie możliwości dostępnych dla wierzycieli, którzy nie zostali ujęci w planie, a także tych, którzy zostali w nim uwzględnieni.
I
Wierzyciele nieuwzględnieni w planie
Mając na celu zaspokojenie wierzycieli, których roszczenia nie zostały uwzględnione w planie, Astaldi utworzyła tzw. dedykowane aktywa w rozumieniu włoskiego kodeksu cywilnego (patrimonio destinato). Jest to swego rodzaju fundusz stworzony z dóbr oraz aktywów, który podlegać będzie likwidacji w celu spłaty części zadłużenia. Astaldi szacuje, że z likwidacji dedykowanych aktywów uzyska kwotę ok. 700 mln euro, które przeznaczone zostaną na spłatę nieuprzywilejowanych wierzycieli (większość wierzytelności wynikających z tytułu umów).
Wierzyciele Astaldi nie uczestniczą jednak automatycznie w podziale zysków ze sprzedaży dedykowanych aktywów. Dedykowane aktywa funkcjonują na zasadach zbliżonych do niezależnej spółki – wierzyciele stają się „udziałowcami” proporcjonalnie do wysokości ich wierzytelności, lecz zamiast udziałów otrzymują jednostki uczestnictwa. Dlatego w pierwszej kolejności, polscy wierzyciele zainteresowani odzyskaniem środków powinni zarejestrować się jako posiadacze jednostek uczestnictwa w dedykowanych aktywach (wypełniając specjalny formularz), które przyznają im prawo do udziału w zyskach pochodzących z ich likwidacji. Koniecznym będzie również założenie rachunku depozytowego w instytucji, która figuruje w systemie Monte Titoli spa.
Polscy wierzyciele, którzy nie zostali ujęci w planie concordato, mogą żądać od włoskiej spółki wydania jednostek uczestnictwa wyłącznie w następujących przypadkach:
- w sytuacji, gdy ich wierzytelność została (lub zostanie) uznana na piśmie przez Astaldi, lub
- w sytuacji, gdy ich wierzytelność została stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu lub orzeczeniem posiadającym rygor natychmiastowej wykonalności, które stwierdza istnienie oraz wysokość wierzytelności.
Pierwszy ze wskazanych powyżej wariantów dotyczy tych wierzycieli, których wierzytelności – choć nie ujęte w planie concordato – zostały lub zostaną uznane przez Astaldi za bezsporne. Natomiast drugi wariant znajduje zastosowanie do tych wierzycieli, którzy podjęli lub zamierzają podjąć kroki prawne przeciwko Astaldi. W przypadku, gdy wierzyciel uzyska wskazane wyżej orzeczenie sądowe, będzie uprawniony do żądania od Astaldi emisji 1 jednostki uczestnictwa na każde 1 EUR wierzytelności.
Jednostki nie będą jednak emitowane bezpośrednio przez Astaldi, lecz przez Monte Titoli spa – spółkę będącą członkiem London Stock Exchange Group, która działa jako włoski centralny depozyt papierów wartościowych. Tym samym, na żądanie wierzyciela, Monte Titoli spa przekaże jednostki na depozytowy rachunek bankowy wierzyciela.
Jako posiadacze jednostek, wierzyciele będą mieli prawo do:
- otrzymywania informacji oraz uzyskania stosownych dokumentów dotyczących likwidacji dedykowanych aktywów;
- uczestnictwa w specjalnym zgromadzeniu posiadaczy jednostek;
- sprzedaży jednostek podmiotom trzecim za pośrednictwem systemu Monte Titoli;
- okresowego udziału w zyskach, w związku ze stopniową likwidacją dedykowanych aktywów. W tym zakresie plan concordato przewiduje szacunkową wysokość zaspokojenia nieuprzywilejowanych wierzytelności na poziomie ok. 22% ich wartości.
Co więcej, na straconej pozycji nie są także nieuprzywilejowani wierzyciele, którzy nie dysponują jeszcze żadnym orzeczeniem sądowym. Akt regulujący dedykowane aktywa stanowi bowiem, że w przypadku pojawienia się w przyszłości nowych wierzycieli, Rada Dyrektorów Astaldi wyemituje dodatkowe jednostki uczestnictwa równe nowym wierzytelnościom. Zgodnie z tym dokumentem, w każdym wypadku emisja jednostek podlegać będzie regulacjom prawa włoskiego.
II
Wierzyciele uwzględnieni w planie concordato preventivo
Korzystniejsza jest sytuacja wierzycieli, których roszczenia wobec Astaldi zostały wykazane w planie concordato preventivo. Przysługuje im prawo nie tylko do jednostek uczestnictwa w dedykowanych aktywach, ale dodatkowo są uprawnieni do otrzymania nowych akcji Astaldi w liczbie 12,493 akcji na każde 1 euro wierzytelności.
Podobnie, jak opisano powyżej w przypadku jednostek uczestnictwa, przydział nowych udziałów zostanie przeprowadzony przez Monte Titoli spa, a nie przez Astaldi.
Powyższe zasady dotyczą wyłącznie wierzytelności nieuprzywilejowanych. Wierzyciele, którzy posiadają wierzytelności uprzywilejowane – zgodnie z włoskim prawem upadłościowym – powinni zostać spłaceni w całości.
Podsumowując, pomimo tego, że plan concordato został już zatwierdzony przez Trybunał w Rzymie, polscy wierzyciele w dalszym ciągu mają czas podjęcie kroków, aby uzyskać spłatę wierzytelności w opisany powyżej sposób.
Od wielu lat współpracujemy z włoską kancelarią, która zajmowała się tematem prowadzonego wobec Astaldi postępowania concordato preventivo, dlatego oferujemy wsparcie prawne polskim wierzycielom nie ujętym w planie concordato – udzielamy wstępnych porad dotyczących charakteru wierzytelności (niezabezpieczonej lub podlegającej wcześniejszemu odliczeniu), oceniając w każdym wypadku, czy spełnione są warunki do uzyskania jednostek uczestnictwa i akcji Astaldi.
Po pozytywnej ocenie możemy reprezentować Klientów przed Astaldi i Monte Titoli, wspierając ich w procesie uzyskania jednostek uczestnictwa i pomagając w zakresie otwarcia rachunku depozytowego ujętego w systemie Monte Titoli.
Avv. Diego Baroni – wspólnik w Studio Legale Blasi Baroni Frigo
Adw. Michał Wyjatek – wspólnik w Szymański & Wyjatek Adwokaci